Kalite Core Tools (Temel Kalite Araçları) Nedir?
Quality Core Tools, AIAG (Automotive Industry Action Group) tarafından geliştirilen ve daha sonra AS9145 (havacılıkta APQP-PPAP standardı) ile havacılık sektörüne de uyarlanan beş temel kalite planlama aracıdır.
Ürünün ilk seferde doğru üretilmesini, müşteri gereksinimlerine tam uygun olmasını ve sürekli iyileştirmeyi sağlamak.
5 Temel Kalite Core Tool
No Araç Açılımı Amaç
1️⃣ APQP Advanced Product Quality Planning Ürünün ve üretim sürecinin baştan sona kalite planlaması
2️⃣ PPAP Production Part Approval Process Üretilen parçanın müşteri gerekliliklerine tam uygun olduğunu kanıtlama süreci
3️⃣ FMEA Failure Mode and Effects Analysis Olası hataları önceden belirleyip, riskleri azaltma yöntemi
4️⃣ MSA Measurement System Analysis Ölçüm sistemlerinin güvenilirliğini değerlendirme (tekrar edilebilirlik ve yeniden üretilebilirlik)
5️⃣ SPC Statistical Process Control Üretim sürecinin istatistiksel olarak kontrol altında tutulması
1️⃣ APQP – Advanced Product Quality Planning
Amaç: Yeni ürünün veya prosesin planlanması, müşteri beklentilerinin güvence altına alınması.
Uygulama Alanı: Ürün geliştirme projeleri (otomotiv, havacılık, savunma).
Sonuç: Kalite planı, kontrol planı, DFMEA/PFMEA, PPAP dosyası.
AS9145 standardında tanımlıdır.
2️⃣ PPAP – Production Part Approval Process
Amaç: Müşteriye, üretilen parçanın tasarım ve proses gerekliliklerini karşıladığını göstermek.
İçeriği:
Çizimler
Ölçüm raporları
FMEA’lar
Kontrol planı
Malzeme sertifikaları
PSW (Parça Onay Formu)
PPAP = APQP’nin çıktısıdır.
Havacılıkta yine AS9145 ile zorunludur.
3️⃣ FMEA – Failure Mode and Effects Analysis
Amaç: Potansiyel hataları önceden tahmin etmek ve önleyici tedbirler almak.
Türleri:
DFMEA → Tasarım hatalarını önlemek
PFMEA → Üretim / proses hatalarını önlemek
FMEA’de 3 risk kriteri:
Kısaltma Anlamı Açıklama
S (Severity) Şiddet Hatanın etkisi ne kadar ciddi?
O (Occurrence) Olasılık Hata ne kadar sık olur?
D (Detection) Tespit edilebilirlik Hata ne kadar erken fark edilir?
Risk öncelik sayısı (RPN) = S × O × D
Hedef: RPN’yi düşürmek = kalite riskini azaltmak
4️⃣ MSA – Measurement System Analysis
Amaç: Kullanılan ölçüm sistemlerinin doğruluğunu, tekrarlanabilirliğini ve güvenilirliğini değerlendirmek.
Bölümleri:
Gauge R&R (Repeatability & Reproducibility)
Bias, Linearity, Stability analizleri
Ölçüm sisteminin hataya ne kadar katkı verdiğini belirler.
Eğer ölçüm sistemi güvenilir değilse, kalite verisi de güvenilmez!
5️⃣ SPC – Statistical Process Control
Amaç: Üretim süreçlerini istatistiksel verilerle izlemek ve kontrol dışına çıkmadan hataları önlemek.
Araçlar:
Kontrol kartları (X̄-R, p-chart, c-chart, vb.)
Histogramlar, trend analizleri
Cpk / Ppk süreç yeterlilik indeksleri
Hedef: Sürecin kararlı, tekrarlanabilir ve yetenekli olduğunu kanıtlamak.
Kısaca Core Tools’un Rolü
Süreç Aşaması Kullanılan Araç
Planlama APQP
Risk analizi FMEA
Ölçüm sistemi güvenliği MSA
Süreç kontrolü SPC
Müşteri onayı PPAP
Havacılıkta Karşılığı: AS9145 Standardı
Havacılık, uzay ve savunma sanayinde bu 5 aracın karşılığı AS9145 – APQP & PPAP Standardı ile resmileştirilmiştir.
Bu standart, AS9100 sistemleriyle entegre çalışır.
Özet Tablo
Araç Odak Noktası Sektör Standardı Ana Çıktı
APQP Kalite planlama AS9145 / AIAG Kalite Planı
PPAP Parça onayı AS9145 / AIAG PPAP dosyası
FMEA Risk analizi AIAG-VDA / SAE J1739 DFMEA / PFMEA
MSA Ölçüm güvenirliği AIAG MSA 4th Ed. R&R, Bias raporu
SPC Süreç kontrolü AIAG SPC 2nd Ed. Kontrol kartları